O potrzebie kompetencji kulturowych w psychologii i psychoterapii. Część I: od etnocentryzmu do wrażliwości kulturowej
O potrzebie kompetencji kulturowych w psychologii i psychoterapii. Część I: od etnocentryzmu do wrażliwości kulturowej
StatusVoR
Alternative title
Authors
Baran, Maria
Monograph
Monograph (alternative title)
Date
2025-12-22
Publisher
Journal title
Przegląd Psychologiczny
Issue
4
Volume
68
Pages
Pages
117-129
ISSN
0048-5675
ISSN of series
Access date
2025-12-12
Abstract PL
Cel: Artykuł analizuje kompetencje kulturowe jako kluczowy wymiar profesjonalizmu psychologa, podkreślając ich znaczenie w przeciwdziałaniu subtelnym formom etnocentryzmu, które są wciąż obecne we współczesnej psychologii.
Tezy: Krytycznie omówiono dominację paradygmatu badań prowadzonych w populacjach WEIRD oraz wynikające z niej ograniczenia teorii i praktyki psychologicznej. Wskazano, że brak wrażliwości kulturowej prowadzi do zawężonego rozumienia funkcjonowania człowieka, a kompetencje kulturowe stanowią konieczny warunek etycznej i adekwatnej praktyki diagnostycznej oraz terapeutycznej. Artykuł stanowi również zaproszenie do pogłębionej refleksji nad kompetencjami kulturowymi jako podstawowym elementem profesjonalnej tożsamości psychologów.
Konkluzje: Przedstawiona analiza podkreśla potrzebę pogłębionej refleksji nad kompetencjami kulturowymi oraz konieczność ich systematycznego rozwijania zarówno w praktyce psychologicznej, jak i psychoterapeutycznej. Wskazane zagadnienia stanowią wprowadzenie do dalszych rozważań, które zostaną rozwinięte w kolejnej części cyklu („O potrzebie kompetencji kulturowych w psychologii i psychoterapii. Część II: od teorii do praktyki klinicznej”).
Abstract EN
Abstract other
Keywords PL
psychologia międzykulturowa
kompetencje kulturowe
wrażliwość kulturowa
etnocentryzm
ślepota kulturowa
WEIRD
kompetencje kulturowe
wrażliwość kulturowa
etnocentryzm
ślepota kulturowa
WEIRD