O potrzebie kompetencji kulturowych w psychologii i psychoterapii. Część I: od etnocentryzmu do wrażliwości kulturowej

StatusVoR
cris.lastimport.scopus2025-12-30T04:10:16Z
dc.abstract.plCel: Artykuł analizuje kompetencje kulturowe jako kluczowy wymiar profesjonalizmu psychologa, podkreślając ich znaczenie w przeciwdziałaniu subtelnym formom etnocentryzmu, które są wciąż obecne we współczesnej psychologii. Tezy: Krytycznie omówiono dominację paradygmatu badań prowadzonych w populacjach WEIRD oraz wynikające z niej ograniczenia teorii i praktyki psychologicznej. Wskazano, że brak wrażliwości kulturowej prowadzi do zawężonego rozumienia funkcjonowania człowieka, a kompetencje kulturowe stanowią konieczny warunek etycznej i adekwatnej praktyki diagnostycznej oraz terapeutycznej. Artykuł stanowi również zaproszenie do pogłębionej refleksji nad kompetencjami kulturowymi jako podstawowym elementem profesjonalnej tożsamości psychologów. Konkluzje: Przedstawiona analiza podkreśla potrzebę pogłębionej refleksji nad kompetencjami kulturowymi oraz konieczność ich systematycznego rozwijania zarówno w praktyce psychologicznej, jak i psychoterapeutycznej. Wskazane zagadnienia stanowią wprowadzenie do dalszych rozważań, które zostaną rozwinięte w kolejnej części cyklu („O potrzebie kompetencji kulturowych w psychologii i psychoterapii. Część II: od teorii do praktyki klinicznej”).
dc.affiliationWydział Psychologii
dc.affiliationWydział Psychologii w Warszawie
dc.contributor.authorBaran, Maria
dc.date.access2025-12-12
dc.date.accessioned2025-12-29T13:41:40Z
dc.date.available2025-12-29T13:41:40Z
dc.date.created2025
dc.date.issued2025-12-22
dc.description.abstract<jats:p>Cel: Artykuł analizuje kompetencje kulturowe jako kluczowy wymiar profesjonalizmu psychologa, podkreślając ich znaczenie w przeciwdziałaniu subtelnym formom etnocentryzmu, które są wciąż obecne we współczesnej psychologii. Tezy: Krytycznie omówiono dominację paradygmatu badań prowadzonych w populacjach WEIRD oraz wynikające z niej ograniczenia teorii i praktyki psychologicznej. Wskazano, że brak wrażliwości kulturowej prowadzi do zawężonego rozumienia funkcjonowania człowieka, a kompetencje kulturowe stanowią konieczny warunek etycznej i adekwatnej praktyki diagnostycznej oraz terapeutycznej. Artykuł stanowi również zaproszenie do pogłębionej refleksji nad kompetencjami kulturowymi jako podstawowym elementem profesjonalnej tożsamości psychologów. Konkluzje: Przedstawiona analiza podkreśla potrzebę pogłębionej refleksji nad kompetencjami kulturowymi oraz konieczność ich systematycznego rozwijania zarówno w praktyce psychologicznej, jak i psychoterapeutycznej. Wskazane zagadnienia stanowią wprowadzenie do dalszych rozważań, które zostaną rozwinięte w kolejnej części cyklu („O potrzebie kompetencji kulturowych w psychologii i psychoterapii. Część II: od teorii do praktyki klinicznej”).</jats:p>
dc.description.accesstimeat_publication
dc.description.issue4
dc.description.physical117-129
dc.description.sdgReducedInequalities
dc.description.sdgGoodHealthAndWellBeing
dc.description.versionfinal_published
dc.description.volume68
dc.identifier.doi10.31648/przegldpsychologiczny.11398
dc.identifier.issn0048-5675
dc.identifier.urihttps://share.swps.edu.pl/handle/swps/2118
dc.identifier.weblinkhttps://czasopisma.uwm.edu.pl/index.php/pp/article/view/11398
dc.languagepl
dc.pbn.affiliationpsychologia
dc.rightsOther
dc.rights.questionYes_rights
dc.share.articleOPEN_JOURNAL
dc.subject.plpsychologia międzykulturowa
dc.subject.plkompetencje kulturowe
dc.subject.plwrażliwość kulturowa
dc.subject.pletnocentryzm
dc.subject.plślepota kulturowa
dc.subject.plWEIRD
dc.swps.sciencecloudsend
dc.titleO potrzebie kompetencji kulturowych w psychologii i psychoterapii. Część I: od etnocentryzmu do wrażliwości kulturowej
dc.title.journalPrzegląd Psychologiczny
dc.typeJournalArticle
dspace.entity.typeArticle