Kreatywność i sztuczna inteligencja w sztukach wizualnych: Między algorytmiczną eksploracją a krytycznym hakowaniem narzędzi generatywnych
Kreatywność i sztuczna inteligencja w sztukach wizualnych: Między algorytmiczną eksploracją a krytycznym hakowaniem narzędzi generatywnych
StatusPost-Print
Alternative title
Creativity and Artificial Intelligence in Visual Arts: Between Algorithmic Exploration and Critical Hacking of Generative Tools
Authors
Rosińska, Monika
Sypniewski, David
Monograph
Monograph (alternative title)
Date
2025-06-25
Publisher
Journal title
Kultura i Społeczeństwo
Issue
2
Volume
69
Pages
Pages
265-285
ISSN
0023-5172
ISSN of series
Access date
2025-06-14
Abstract PL
Artykuł bada relację między ludzką kreatywnością a sztuczną inteligencją (AI) poprzez analizę dwóch kontrastowych przypadków w sztukach wizualnych: Unsupervised Refika Anadola i Koniec wojny Agnieszki Rayss i Davida Sypniewskiego. W pierwszej części przedstawiono teoretyczne ramy analizy, łącząc koncepcję poznania ucieleśnionego oraz model genploracji, które opisują kreatywność jako proces iteracyjny, z klasyfikacją kreatywności Margaret Boden, pozwalającą porównać ludzką inwencję z działaniem AI. Podkreślono, że ludzka kreatywność wykracza poza algorytmiczną analizę danych – opiera się na intuicji, doświadczeniu i zdolności nadawania znaczeń, podczas gdy AI generuje wzorce w oparciu o statystyczne zależności. Analiza studiów przypadków ukazuje dwa podejścia do wykorzystania AI w procesie twórczym: Unsupervised ilustruje eksplorację algorytmiczną, w której AI analizuje duże zbiory danych i przekształca je w dynamiczne kompozycje wizualne, wzmacniając narrację o AI jako autonomicznym twórcy. Z kolei Koniec wojny reprezentuje strategię krytyczną, eksponującą i reinterpretującą błędy generatywnej AI. W podsumowaniu zaproponowano typologię sposobów wykorzystania AI w sztuce, obejmującą zarówno eksplorację algorytmiczną, jak i krytyczne „hackowanie” technologii. Analiza wskazuje, że potencjał AI w sztuce tkwi w jej relacyjności – AI pozostaje narzędziem, którego wartość wynika z intencji, kompetencji i interpretacji ludzkich twórców.
Abstract EN
The article examines the relationship between human creativity and artificial intelligence (AI) through an analysis of two contrasting cases in the visual arts: Unsupervised by Refik Anadol and The End of War by Agnieszka Rayss and David Sypniewski. The first part outlines the theoretical framework, integrating the concept of embodied cognition and the genploration model, which describe creativity as an iterative process, with Margaret Boden’s classification of creativity, enabling a comparison between human ingenuity and AI-generated outputs. It is emphasized that human creativity extends beyond algorithmic data analysis—it relies on intuition, experience, and the ability to assign meaning, whereas AI generates patterns based on statistical correlations. The case study analysis highlights two distinct approaches to AI in the creative process: Unsupervised exemplifies algorithmic exploration, where AI processes vast datasets and transforms them into dynamic visual compositions, reinforcing the narrative of AI as an autonomous creator. In contrast, The End of War adopts a critical strategy, exposing and reinterpreting the errors of generative AI. The conclusion proposes a typology of AI applications in art, encompassing both algorithmic exploration and critical "hacking" of technology. The analysis suggests that AI’s potential in art lies in its relational nature—AI remains a tool whose value emerges from the intentions, competencies, and interpretations of human creators.
Abstract other
Keywords PL
kreatywność
narzędzia generatywne
proces twórczy
projektowanie
hackowanie
sztuczna inteligencja
narzędzia generatywne
proces twórczy
projektowanie
hackowanie
sztuczna inteligencja
Keywords EN
creativity
generative tools
creative process
design
hacking
artificial intelligence
generative tools
creative process
design
hacking
artificial intelligence
Keywords other
Exhibition title
Place of exhibition (institution)
Exhibition curator
Type
License type
Funder
Time range from
Time range to
Contact person name
Related publication
Related publication
Grant/project name
Collections
Views
24Acquisition Date31.08.2025
Downloads
9Acquisition Date31.08.2025
Altmetrics©
Dimensions
Google Scholar
