Kreatywność i sztuczna inteligencja w sztukach wizualnych: Między algorytmiczną eksploracją a krytycznym hakowaniem narzędzi generatywnych

StatusPost-Print
Simple item page
cris.lastimport.scopus2025-08-31T03:12:25Z
dc.abstract.enThe article examines the relationship between human creativity and artificial intelligence (AI) through an analysis of two contrasting cases in the visual arts: Unsupervised by Refik Anadol and The End of War by Agnieszka Rayss and David Sypniewski. The first part outlines the theoretical framework, integrating the concept of embodied cognition and the genploration model, which describe creativity as an iterative process, with Margaret Boden’s classification of creativity, enabling a comparison between human ingenuity and AI-generated outputs. It is emphasized that human creativity extends beyond algorithmic data analysis—it relies on intuition, experience, and the ability to assign meaning, whereas AI generates patterns based on statistical correlations. The case study analysis highlights two distinct approaches to AI in the creative process: Unsupervised exemplifies algorithmic exploration, where AI processes vast datasets and transforms them into dynamic visual compositions, reinforcing the narrative of AI as an autonomous creator. In contrast, The End of War adopts a critical strategy, exposing and reinterpreting the errors of generative AI. The conclusion proposes a typology of AI applications in art, encompassing both algorithmic exploration and critical "hacking" of technology. The analysis suggests that AI’s potential in art lies in its relational nature—AI remains a tool whose value emerges from the intentions, competencies, and interpretations of human creators.
dc.abstract.plArtykuł bada relację między ludzką kreatywnością a sztuczną inteligencją (AI) poprzez analizę dwóch kontrastowych przypadków w sztukach wizualnych: Unsupervised Refika Anadola i Koniec wojny Agnieszki Rayss i Davida Sypniewskiego. W pierwszej części przedstawiono teoretyczne ramy analizy, łącząc koncepcję poznania ucieleśnionego oraz model genploracji, które opisują kreatywność jako proces iteracyjny, z klasyfikacją kreatywności Margaret Boden, pozwalającą porównać ludzką inwencję z działaniem AI. Podkreślono, że ludzka kreatywność wykracza poza algorytmiczną analizę danych – opiera się na intuicji, doświadczeniu i zdolności nadawania znaczeń, podczas gdy AI generuje wzorce w oparciu o statystyczne zależności. Analiza studiów przypadków ukazuje dwa podejścia do wykorzystania AI w procesie twórczym: Unsupervised ilustruje eksplorację algorytmiczną, w której AI analizuje duże zbiory danych i przekształca je w dynamiczne kompozycje wizualne, wzmacniając narrację o AI jako autonomicznym twórcy. Z kolei Koniec wojny reprezentuje strategię krytyczną, eksponującą i reinterpretującą błędy generatywnej AI. W podsumowaniu zaproponowano typologię sposobów wykorzystania AI w sztuce, obejmującą zarówno eksplorację algorytmiczną, jak i krytyczne „hackowanie” technologii. Analiza wskazuje, że potencjał AI w sztuce tkwi w jej relacyjności – AI pozostaje narzędziem, którego wartość wynika z intencji, kompetencji i interpretacji ludzkich twórców.
dc.affiliationWydział Projektowania w Warszawie
dc.affiliationInstytut Nauk Społecznych
dc.contributor.authorRosińska, Monika
dc.contributor.authorSypniewski, David
dc.date.access2025-06-14
dc.date.accessioned2025-07-02T06:34:26Z
dc.date.available2025-07-02T06:34:26Z
dc.date.created2025-05-19
dc.date.issued2025-06-25
dc.description.accesstimebefore_publication
dc.description.additionalvorArtykuł został opublikowany w "Kulturze i Społeczeństwie" 25.05.2025 https://czasopisma.isppan.waw.pl/kis/article/view/2984
dc.description.issue2
dc.description.physical265-285
dc.description.versionfinal_author
dc.description.volume69
dc.identifier.doi10.35757/KiS.2025.69.2.14
dc.identifier.eissn2300-195X
dc.identifier.issn0023-5172
dc.identifier.urihttps://share.swps.edu.pl/handle/swps/1520
dc.identifier.weblinkhttps://czasopisma.isppan.waw.pl/kis/article/view/2984
dc.languagepl
dc.language.otheren
dc.pbn.affiliationnauki socjologiczne
dc.rightsCC-BY
dc.rights.questionYes_rights
dc.share.articleOPEN_REPOSITORY
dc.subject.encreativity
dc.subject.engenerative tools
dc.subject.encreative process
dc.subject.endesign
dc.subject.enhacking
dc.subject.enartificial intelligence
dc.subject.plkreatywność
dc.subject.plnarzędzia generatywne
dc.subject.plproces twórczy
dc.subject.plprojektowanie
dc.subject.plhackowanie
dc.subject.plsztuczna inteligencja
dc.swps.sciencecloudsend
dc.titleKreatywność i sztuczna inteligencja w sztukach wizualnych: Między algorytmiczną eksploracją a krytycznym hakowaniem narzędzi generatywnych
dc.title.alternativeCreativity and Artificial Intelligence in Visual Arts: Between Algorithmic Exploration and Critical Hacking of Generative Tools
dc.title.journalKultura i Społeczeństwo
dc.typeJournalArticle
dspace.entity.typeArticle