Samorząd terytorialny a zasada pomocniczości w trzeciej dekadzie XXI wieku

StatusVoR
dc.abstract.plCelem opracowania jest odniesienie deklaracji zasady pomocniczości w najwyższej rangi dokumentach prawnych do tego, jak jest i jak może ona być rozumiana w ogólniejszym ujęciu doktryn polityczno-prawnych, a na tym tle podjęcie próby wyciągnięcia wniosków co do tego, co z tak rozumianej zasady pomocniczości wynika i powinno wynikać dla polskiego samorządu terytorialnego w sytuacji aktualnej juz nie tylko potrzeby, ale i powstałej na nowo w 2023 r. po okresie etatyzacji i recentralizacji możliwości nadania mu realnych atrybutów samorządności. W perspektywie właściwej trzeciej dekadzie XXI stulecia problemtyki samorządu terytorialnego nie można podejmować bez wychodzenia od zasady pomocniczości - przy zarazem dostrzeganiu, że jej zakres znacząco wykracza poza to, co na jej temat zadeklarowano w Konstytucji RP czy w prawie pierwotnym Unii Europejskiej. Jest tak również z tego powodu, że obok tradycyjnego rozumienia pomocniczości w kategoriach wertykalnych, które, co szczególnie istotne w państwach unitarnych, określają pozycję i istotę zadań samorządu terytorialnego, powinno się mieć na uwadze nowszy aspekt pomocniczości, mianowicie horyzontalny, określający podstawy sposobu wykonywania zadań publicznych, których istotna część ma, zgodnie z art. 16 ust. 2 Konstytucji RP, przysługiwać samorządowi. Konstytucja RP oraz odpowiednie dokumenty międzynarodowe i unijne upoważniają do twierdzenia o przyjęciu, a zatempotrzebie kierowania się w ustawodawstwie i w praktyce naturalistyczną, a nie państwową konstrukcję samorządu. Zasada decentralizacji, również zadeklarowana w Konstystucji RP, służyc ma operacjonalizacji zasady pomocniczości jako podstawowej zasady ustrojowej.
dc.affiliationInstytut Prawa
dc.affiliationWydział Prawa w Warszawie
dc.contributor.authorIzdebski, Hubert
dc.contributor.editorLutrzykowski, Alfred
dc.date.access2025-10-14
dc.date.accessioned2025-10-14T06:50:50Z
dc.date.available2025-10-14T06:50:50Z
dc.date.created2025-09
dc.date.issued2025-09
dc.description.accesstimeat_publication
dc.description.physical55-90
dc.description.versionfinal_published
dc.identifier.isbn9788397194380
dc.identifier.urihttps://share.swps.edu.pl/handle/swps/1834
dc.identifier.weblinkhttps://wyd.edu.pl/index.php/monografie/monografie-2020-2024
dc.languagepl
dc.language.otheren
dc.pbn.affiliationnauki prawne
dc.publisher.ministerialPaństwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
dc.relation.bookSamorząd terytorialny III Rzeczypospolitej Polskiej 1990-2025. Osiągnięcia, porażki, wyzwania
dc.relation.pages340
dc.rightsClosedAccess
dc.rights.explanationzamknięty dostęp
dc.rights.questionNo_rights
dc.share.monoOTHER
dc.subject.plsamorząd terytorialny
dc.subject.plpomocniczość
dc.subject.pldecentralizacja
dc.subject.plnaturalistyczna i państwowa konstukcja samorządu
dc.swps.sciencecloudsend
dc.titleSamorząd terytorialny a zasada pomocniczości w trzeciej dekadzie XXI wieku
dc.title.alternativeTerritorial self-government and the principleof subsidiarity in the third decade of the 21st century
dc.typeMonographyChapter
dspace.entity.typeBook