Mówiące artefakty. Projektowanie jako uspołeczniona ekspertyza w dobie antropocenu

StatusVoR
Simple item page
cris.lastimport.scopus2025-12-17T04:11:22Z
dc.abstract.enCurrent issues of the scientific expert culture, such as the excessively abstract findings communication, the impracticality of expert knowledge, or the production of knowledge in the service of particular interests, have led scientific expertise to become just one of many possible narratives about the world. The article presents speculative design as a form of cognition, knowledge production, and communication. In the age of the Anthropocene, speculative design reaches not only the mind but also the imaginations, affects, and bodies of citizens. The cultural analysis of selected examples demonstrates that speculative design – through the use of “speaking artifacts” – generates posthumanist knowledge and can effectively socialize the discourse surrounding the Anthropocene, thus influencing the collective ecological imagination.
dc.abstract.plWspółczesne problemy naukowej kultury eksperckiej, takie jak zbyt abstrakcyjny sposób komunikowania wyników badań, apraktyczność wiedzy eksperckiej czy produkowanie wiedzy w służbie partykularnych interesów sprawiają, że ekspertyza naukowa stała się tylko jedną z możliwych opowieści o świecie. Artykuł przedstawia projektowanie spekulatywne jako formę poznania, produkcji wiedzy i komunikacji. W dobie antropocenu, projektowanie spekulatywne dociera nie tylko do umysłu, ale także do wyobraźni, afektów i ciał obywateli. Kulturowa analiza wybranych przykładów pokazuje, że projektowanie spekulatywne za pomocą „mówiących artefaktów” wytwarza wiedzę posthumanistyczną oraz może skutecznie uspołeczniać dyskusję wokół antropocenu i wpływać na zbiorową wyobraźnię ekologiczną.
dc.affiliationWydział Projektowania w Warszawie
dc.affiliationInstytut Nauk Społecznych
dc.contributor.authorRosińska, Monika
dc.date.access2025-09-18
dc.date.accessioned2025-09-18T07:34:50Z
dc.date.available2025-09-18T07:34:50Z
dc.date.created2024-11-19
dc.date.issued2025-09
dc.description.accesstimeat_publication
dc.description.issue3
dc.description.physical324–339
dc.description.versionfinal_published
dc.identifier.doi10.18318/td.2025.3.21
dc.identifier.issn0867-0633
dc.identifier.urihttps://share.swps.edu.pl/handle/swps/1530
dc.identifier.weblinkhttps://www.rcin.org.pl/dlibra/publication/282518/edition/245835/content
dc.languagepl
dc.language.otheren
dc.pbn.affiliationnauki socjologiczne
dc.rightsCC-BY
dc.rights.questionYes_rights
dc.share.articleOPEN_REPOSITORY
dc.subject.enexpert culture
dc.subject.enscience
dc.subject.enAnthropocene
dc.subject.endesign
dc.subject.en“speaking artifacts
dc.subject.en” posthumanist knowledge
dc.subject.plkultura ekspercka
dc.subject.plnauka
dc.subject.plantropocen
dc.subject.plprojektowanie
dc.subject.pl„mówiące artefakty”
dc.subject.plwiedza posthumanistyczna
dc.swps.sciencecloudsend
dc.titleMówiące artefakty. Projektowanie jako uspołeczniona ekspertyza w dobie antropocenu
dc.title.alternativeTalking Artifacts: Design as Socialized Expertise in Times of the Anthropocene
dc.title.journalTeksty Drugie
dc.typeJournalArticle
dspace.entity.typeArticle