Mówiące artefakty. Projektowanie jako uspołeczniona ekspertyza w dobie antropocenu

StatusVoR
Dublin Core metadata
Alternative title
Talking Artifacts: Design as Socialized Expertise in Times of the Anthropocene
Authors
Rosińska, Monika
Monograph
Monograph (alternative title)
Date
2025-09
Publisher
Journal title
Teksty Drugie
Issue
3
Volume
Pages
Pages
324–339
DOI
ISSN
0867-0633
ISSN of series
Weblink
https://www.rcin.org.pl/dlibra/publication/282518/edition/245835/content
Access date
2025-09-18
Abstract PL
Współczesne problemy naukowej kultury eksperckiej, takie jak zbyt abstrakcyjny sposób komunikowania wyników badań, apraktyczność wiedzy eksperckiej czy produkowanie wiedzy w służbie partykularnych interesów sprawiają, że ekspertyza naukowa stała się tylko jedną z możliwych opowieści o świecie. Artykuł przedstawia projektowanie spekulatywne jako formę poznania, produkcji wiedzy i komunikacji. W dobie antropocenu, projektowanie spekulatywne dociera nie tylko do umysłu, ale także do wyobraźni, afektów i ciał obywateli. Kulturowa analiza wybranych przykładów pokazuje, że projektowanie spekulatywne za pomocą „mówiących artefaktów” wytwarza wiedzę posthumanistyczną oraz może skutecznie uspołeczniać dyskusję wokół antropocenu i wpływać na zbiorową wyobraźnię ekologiczną.
Abstract EN
Current issues of the scientific expert culture, such as the excessively abstract findings communication, the impracticality of expert knowledge, or the production of knowledge in the service of particular interests, have led scientific expertise to become just one of many possible narratives about the world. The article presents speculative design as a form of cognition, knowledge production, and communication. In the age of the Anthropocene, speculative design reaches not only the mind but also the imaginations, affects, and bodies of citizens. The cultural analysis of selected examples demonstrates that speculative design – through the use of “speaking artifacts” – generates posthumanist knowledge and can effectively socialize the discourse surrounding the Anthropocene, thus influencing the collective ecological imagination.
Abstract other
Keywords PL
kultura ekspercka
nauka
antropocen
projektowanie
„mówiące artefakty”
wiedza posthumanistyczna
Keywords EN
expert culture
science
Anthropocene
design
“speaking artifacts
” posthumanist knowledge
Keywords other
Exhibition title
Place of exhibition (institution)
Exhibition curator
URI
https://share.swps.edu.pl/handle/swps/1530
Type
License type
cc-by
Except as otherwise noted, this item is licensed under the Attribution licence | Permitted use of copyrighted works
Funder
Time range from
Time range to
Contact person name
Related publication
Related publication
Grant/project name
Files
pdf
Rosińska_Mówiące_artefakty_.pdf(220.08 KB)
Download
Mówiące artefakty_Teksty Drugie
Mówiące artefakty_Teksty Drugie(636.16 KB)
Download
Views
Views30
Acquisition Date16.12.2025
Downloads
Downloads10
Acquisition Date16.12.2025
Altmetrics©
Dimensions
Google Scholar
Google Scholar