Zwłoki ludzkie w świetle polskiego prawa
Zwłoki ludzkie w świetle polskiego prawa
StatusVoR
Alternative title
Human remains in Polish law
Authors
Gardocka, Teresa
Jagiełło, Dariusz
Monograph
Monograph (alternative title)
Date
2023-09-23
Publisher
Journal title
Studia Prawnoustrojowe
Issue
Volume
61
Pages
Pages
49-62
DOI
ISSN
1644-0412
ISSN of series
Access date
2023-09-23
Abstract PL
Autorzy postawili sobie zadanie zweryfikowania hipotezy, że pojęcie zwłok i szczątków ludzkich nie jest w polskim prawie dostatecznie precyzyjnie określone. Nie jest też jasne czy ochrona czci zmarłego dotyczy dóbr osobistych osoby zmarłej czy też prawa osób najbliższych do pamięci o tej osobie. W badaniu tych kwestii oraz zagadnienia obecnie dozwolonych form pochowania zwłok posłużyliśmy się metodą analizy dogmatycznej szeregu polskich ustaw, które odnoszą się do postępowania wobec ciała człowieka zmarłego (pobierania części ciała do przeszczepów, zachowań przestępnych w stosunku do zwłok, form pochówku, a także specyficznych praktyk religijnych lub artystycznych, których przedmiotem są ludzkie zwłoki). Rozważamy nadto kwestie momentu, w którym ciało człowieka staje się zwłokami i czy to pojęcie odnosi się także do płodów ludzkich, części ludzkich zwłok i zarodków wytworzonych in vitro. Opowiadamy się za szerokim rozumieniem pojęcia zwłoki ludzkie. Wprawdzie po śmierci człowieka nie są chronione jego dobra osobiste, chyba że można je odnieść do osoby, której dobrem osobistym jest pamięć o zmarłym, to jednak ze względu przede wszystkim na moralność publiczną cały szereg zachowań w przestrzeni publicznej wobec zwłok ludzkich nie powinno być dopuszczalne. Pojęcie artefaktu w odniesieniu do zwłok ludzkich może być odnoszone w związku z upływem czasu. Wskazówką byłoby trwanie pamięci o konkretnej osobie lub konkretnym zdarzeniu historycznym, zwłoki mogą być uznane za artefakt po zaniknięciu takiej pamięci. We współczesnym świecie nie wydaje się usprawiedliwione tworzenie nowych relikwii. Co do osób anonimowych, publiczne pokazywanie ich ciał jako artefaktu nie powinno być dopuszczalne ze względu na cześć należną zwłokom w kulturze niemal wszystkich społeczności.
Konkluzją rozważań dotyczących dopuszczenia nowych praktyk funeralnych jest postulat szerokiego ich dopuszczenia, jeżeli nie stoją temu na przeszkodzie względy kulturowe, sanitarne lub ekologiczne.
Abstract EN
The goal of the authors was to verify the hypothesis, that the Polish law does not define the concepts of the human corpse and remains precisely enough. It is also unclear whether the protection of the respect for the deceased is concerned with protecting the personal interests of the diseased person or the
right of relatives to honour this person. While researching this matter and the issue of currently allowed burial practices we used the method of dogmatic analysis of several Polish laws that are concerned with dealing with the body of a deceased person (organ harvesting for transplantations, criminal
behaviour towards the corpse, allowed burial forms and specific religious or artistic practices, concerned with the human corpse). We considered the issue of the moment, in which the human body becomes a corpse and whether this concept also applies to human foetuses, parts of human remains and embryos created in vitro. We advocate for a wide understanding of the concept of human corpse. We acknowledge that after an individual’s death their personal interests are not protected, unless they can be attributed to a person, whose personal interest is the memory of the deceased. However, mainly because of the concern for public morality, many behaviours towards a human corpse in the public space should not be allowed. The concept of an artifact can be applied to a human corpse du tot the passing of time. An indicator is a lasting memory about a certain person or a certain historical
event, remains can be considered an artifact after such memory has ceased to exist. In the modern world, the creation of new relics seems unjustified. When it comes to anonymous persons, public display of their bodies as an artifact should not be allowed due to the respect given to human corpses in
the cultures of almost all societies. The conclusion of considering new funeral practices, is postulating for a wide permission of them, unless there are cultural, sanitary or ecological issues in the way.
Abstract other
Keywords PL
prawo
zwłoki ludzkie
pochówek
nowe praktyki funeralne
zwłoki ludzkie
pochówek
nowe praktyki funeralne
Keywords EN
law
human remains
burial
new funeral practices
human remains
burial
new funeral practices
Keywords other
Exhibition title
Place of exhibition (institution)
Exhibition curator
Type
License type
Funder
Time range from
Time range to
Contact person name
Related publication
Related publication
Grant/project name
Collections
Views
59Acquisition Date4.04.2025
Downloads
126Acquisition Date4.04.2025
Altmetrics©
Dimensions
Google Scholar
