O potrzebie kompetencji kulturowych w psychologii i psychoterapii. Część II: od teorii do praktyki klinicznej

StatusVoR
Simple item page
cris.lastimport.scopus2025-12-30T04:10:16Z
dc.abstract.plCel: Artykuł stanowi rozwinięcie zagadnień przedstawionych w pierwszej części cyklu („O potrzebie kompetencji kulturowych w psychologii i psychoterapii. Część I: od etnocentryzmu do wrażliwości kulturowej”) i ma na celu przedstawienie kluczowych wyzwań diagnostycznych i terapeutycznych pojawiających się w pracy z osobami z doświadczeniem migracji oraz przedstawicielami mniejszości etnicznych. Tezy: Na podstawie przeglądu literatury omówiono: (1) problemy wynikające z kulturowej nieadekwatności narzędzi diagnostycznych, (2) zróżnicowane kulturowo wzorce ekspresji dystresu psychologicznego, które mogą prowadzić do błędnych rozpoznań, oraz (3) ograniczoną uniwersalność protokołów terapeutycznych opartych na zachodnich modelach teoretycznych. W suplemencie zaprezentowano także zestaw dobrych praktyk, obejmujący rozwijanie kompetencji kulturowych, stosowanie Wywiadu Ukształtowania Kulturowego, korzystanie z konsultacji kulturowych oraz kulturową adaptację interwencji opartych na dowodach, uzupełniony wskazaniem znaczenia systemowych rozwiązań w politykach zarządzania różnorodnością. Konkluzje: Przedstawione analizy wskazują, że adekwatna diagnoza i skuteczna pomoc psychologiczna w pracy z migrantami oraz przedstawicielami mniejszości etnicznych wymagają połączenia kompetencji kulturowych specjalistów z dostosowaniem narzędzi, procedur terapeutycznych i rozwiązań systemowych do specyfiki różnorodnych populacji. Integracja tych elementów stanowi warunek budowania bardziej sprawiedliwej, dostępnej i efektywnej praktyki psychologicznej.
dc.affiliationWydział Psychologii
dc.affiliationWydział Psychologii w Warszawie
dc.contributor.authorBaran, Maria
dc.date.access2025-12-22
dc.date.accessioned2025-12-29T14:10:39Z
dc.date.available2025-12-29T14:10:39Z
dc.date.created2025
dc.date.issued2025-12-22
dc.description.abstract<jats:p>Cel: Artykuł stanowi rozwinięcie zagadnień przedstawionych w pierwszej części cyklu („O potrzebie kompetencji kulturowych w psychologii i psychoterapii. Część I: od etnocentryzmu do wrażliwości kulturowej”) i ma na celu przedstawienie kluczowych wyzwań diagnostycznych i terapeutycznych pojawiających się w pracy z osobami z doświadczeniem migracji oraz przedstawicielami mniejszości etnicznych. Tezy: Na podstawie przeglądu literatury omówiono: (1) problemy wynikające z kulturowej nieadekwatności narzędzi diagnostycznych, (2) zróżnicowane kulturowo wzorce ekspresji dystresu psychologicznego, które mogą prowadzić do błędnych rozpoznań, oraz (3) ograniczoną uniwersalność protokołów terapeutycznych opartych na zachodnich modelach teoretycznych. W suplemencie zaprezentowano także zestaw dobrych praktyk, obejmujący rozwijanie kompetencji kulturowych, stosowanie Wywiadu Ukształtowania Kulturowego, korzystanie z konsultacji kulturowych oraz kulturową adaptację interwencji opartych na dowodach, uzupełniony wskazaniem znaczenia systemowych rozwiązań w politykach zarządzania różnorodnością. Konkluzje: Przedstawione analizy wskazują, że adekwatna diagnoza i skuteczna pomoc psychologiczna w pracy z migrantami oraz przedstawicielami mniejszości etnicznych wymagają połączenia kompetencji kulturowych specjalistów z dostosowaniem narzędzi, procedur terapeutycznych i rozwiązań systemowych do specyfiki różnorodnych populacji. Integracja tych elementów stanowi warunek budowania bardziej sprawiedliwej, dostępnej i efektywnej praktyki psychologicznej.</jats:p>
dc.description.accesstimeat_publication
dc.description.issue4
dc.description.physical131-145
dc.description.sdgGoodHealthAndWellBeing
dc.description.sdgReducedInequalities
dc.description.versionfinal_published
dc.description.volume68
dc.identifier.doi10.31648/przegldpsychologiczny.12179
dc.identifier.issn0048-5675
dc.identifier.urihttps://share.swps.edu.pl/handle/swps/2119
dc.identifier.weblinkhttps://czasopisma.uwm.edu.pl/index.php/pp/article/view/12179
dc.languagepl
dc.pbn.affiliationpsychologia
dc.rightsOther
dc.rights.questionYes_rights
dc.share.articleOPEN_JOURNAL
dc.subject.plpsychoterapia międzykulturowa
dc.subject.plkompetencje kulturowe
dc.subject.plwrażliwość kulturowa
dc.subject.plpraktyka oparta na dowodach
dc.subject.plróżnice kulturowe w psychoterapii
dc.swps.sciencecloudsend
dc.titleO potrzebie kompetencji kulturowych w psychologii i psychoterapii. Część II: od teorii do praktyki klinicznej
dc.title.journalPrzegląd Psychologiczny
dc.typeJournalArticle
dspace.entity.typeArticle